Είναι κοινό μυστικό ότι οι άνθρωποι πολλές φορές φοβούνται τις αλλαγές και εν είδει άμυνας ασκούν σημαντική κριτική σε οτιδήποτε νέο. Κάτι αντίστοιχο φαίνεται να συμβαίνει και με την ψηφιακή διδασκαλία και το μέλλον των ψηφιακών τάξεων, που έρχονται για να συμπληρώσουν και όχι να αντικαταστήσουν την δια ζώσης εκπαίδευσης. Η ψηφιακή διδασκαλία είναι εδώ για να άρει αποστάσεις (μαθητές από τα πιο απομακρυσμένα μέρη της χώρας γίνονται συμμαθητές), να κερδίσει τον χαμένο χρόνο των μετακινήσεων μέσα στις μεγαλουπόλεις, να οργανώσει τις διαλέξεις και τις σημειώσεις δημιουργώντας ιδανικές συνθήκες μελέτης. Ας δούμε όμως τους μύθους για την διαδικτυακή εκπαίδευση και ας τους αποδομήσουμε με επιχειρήματα.
«Η online διδασκαλία υστερεί στη διάδραση ανάμεσα σε μαθητές και καθηγητές»
Σύσσωμη η εκπαιδευτική κοινότητα συμφωνεί ότι η δια ζώσης επικοινωνία, η αλληλεπίδραση μέσα σε μια τάξη -σε όλα τα επίπεδα- είναι ζωτικής σημασίας. Όταν όμως λέμε online τάξη δεν εννοούμε σε καμία περίπτωση μαγνητοσκοπημένα μαθήματα ή βίντεο ή έστω live μάθημα με κλειστές κάμερες. Αντίθετα, χρησιμοποιούνται κάμερες υψηλής ευκρίνειας (άρα η οπτική επαφή είναι παρούσα) που καθιστούν την επαφή μαθητών και καθηγητών εξαιρετικά ουσιαστική, ενώ κατά κάποιον τρόπο αποκλείουν την πολλές φορές δυσλειτουργική για το μάθημα επικοινωνία των μαθητών μεταξύ τους. Η ψηφιακή τάξη αποτελείται από μικρότερο αριθμό μαθητών και αυτό εξασφαλίζει μια στενότερη επαφή του καθηγητή με τους μαθητές, αλλά και τη δυνατότητα του κάθε μαθητή να παρέμβει στο μάθημα χωρίς δεύτερες σκέψεις. Επιπλέον, μέσα από τη διαθέσιμη πλατφόρμα όπου «ανεβαίνει» (upload) το διαθέσιμο εκπαιδευτικό υλικό η επικοινωνία συνεχίζεται και μετά το τέλος των μαθημάτων, καθώς οι μαθητές μπορούν ανά πάσα ώρα και στιγμή να εκφράσουν οποιαδήποτε απορία τους. Έχουμε ήδη παρατηρήσει ότι το ψηφιακό περιβάλλον δημιουργεί συνθήκες ασφάλειας και οικειότητας. Η εμπειρία των τελευταίων ετών μιας διακριβώνει ότι στις ψηφιακές τάξεις μαθητές και καθηγητές επικοινωνούν και «συνδέονται» όπως ακριβώς και στα δια ζώσης μαθήματα. Για τα μαθησιακά οφέλη της ψηφιακής τάξης μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ.
«Είναι πολύ ευκολότερο αρά θα έπρεπε να είναι φθηνότερο»
Δεν είναι καθόλου ευκολότερο και ήδη σε χώρες του εξωτερικού οργανώνονται θεματικά σεμινάρια που καλλιεργούν τη μέθοδο και τη νοοτροπία που οφείλει να έχει ένας διαδικτυακός καθηγητής, αλλά και τις ψηφιακές προϋποθέσεις για ένα σωστό online μάθημα. Ο βασικός λόγος για τον οποίο η ψηφιακή εκπαίδευση παραμένει φθηνότερη σε πολλές χώρες του κόσμου είναι ότι πρόκειται για μια καινούργια υπηρεσία που σιγά σιγά συστήνεται σε τόσο ευρύ φάσμα. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι ένα ορθά δομημένο διαδικτυακό μάθημα χρειάζεται τη διπλάσια ή και τριπλάσια προετοιμασία από πλευράς χρόνου. Η διαδικτυακή διάλεξη προϋποθέτει σημαντικό σχεδιασμό, δημιουργία παρουσιάσεων και ξεχωριστού υλικού αλλά και παρακολούθηση του μαθητή μετά το τέλος του μαθήματος.
«Οι μαθητές αφαιρούνται πιο εύκολα και δεν παρακολουθούν το μάθημα»
Αυτός είναι ξεκάθαρα ο αναχρονιστικότερος όλων των μύθων που αφορούν την ψηφιακή τάξη. Σε μια γενιά που ο ψηφιακός κόσμος είναι μια εμπεδωμένη κανονικότητα, η επαφή των μαθητών με τις νέες τεχνολογίες, τα social media, τις οθόνες είναι τόσο ανεπτυγμένη που η ψηφιακή τάξη τους προσελκύει και τους αναθερμαίνει το εκπαιδευτικό ενδιαφέρον. Αντίθετα, μια αδιάφορη αίθουσα με κακό φωτισμό, λάθος θερμοκρασία, μεγάλο αριθμό μαθητών, φασαρία και έναν καθηγητή που προσπαθεί να διδάξει δίνοντας περισσότερη ενέργεια στο περιβάλλον αντί στο περιεχόμενο του μαθήματος, είναι μια εξαιρετικά κατώτερη μαθησιακή εμπειρία από μια σωστά σχεδιασμένη online αίθουσα. Αν δεν μας πιστεύετε ρωτήστε τους παλιούς μαθητές του Gotoclass που ήδη βρίσκονται στα πανεπιστημιακά έδρανα.
«Ενθαρρύνει τα παιδιά να ζουν σε ένα εικονικό κόσμο»
Η ψηφιακή εποχή ήρθε για να μείνει. Ο κόσμος αλλάζει κάθε μέρα με πολύ γρήγορους ρυθμούς και ο μόνος τρόπος για να τον προλάβουμε είναι με το να χρησιμοποιούμε τα σύγχρονα εργαλεία που έχουν φτιαχτεί για την ευκολία μας. Όχι αυτό δεν σημαίνει ότι όλη η ζωή θα μεταφερθεί στον ψηφιακό κόσμο. Τίποτα δεν μπορεί να υπερκεράσει μια χειραψία, τα γέλια των συμμαθητών στο διάλλειμα, τα θρανία, τους πίνακες, τις βόλτες με τους φίλους, τα βιβλία και τις τσάντες. Αυτός είναι ο θαυμάσιος υπαρκτός κόσμος μας. Όμως τα όπλα τις ψηφιακής επανάστασης είναι διαφορετικά. Αφορούν μαθητές από ακριτικά νησιά και απομακρυσμένα μέρη της ηπειρωτικής Ελλάδας. Μαθητές των πόλεων που δεν έχουν την πολυτέλεια για χαμένο χρόνο στις μετακινήσεις από και προς το σπίτι. Μαθητές, που μπορούν να «χρησιμοποιήσουν» την τεχνολογία για να πετύχουν τους στόχους τους. Αν το σκεφτείτε η ψηφιακή εκπαίδευση όχι μόνο δεν μαθαίνει στους μαθητές να προτιμούν τον «εικονικό» κόσμο, αλλά αντίθετα τους δείχνει πώς να έχουν αυτοί τον έλεγχο επάνω του, πώς να τον διαχειρίζονται προς όφελός τους με ασφάλεια και γνώση.